SGK, sağlık harcamalarındaki artışın sebebini araştırıyor. Bu konuda tedbir almayı planlayan Kurum, sigortalıların ihtiyaçlarını göz ardı etmeyecek.
Kurumda, tıp ve dal merkezleriyle ileride sözleşme yapılmaması gibi bir düşünce şimdilik yok.

Buna karşın Sağlık Bakanlığının tıp merkezlerini birleşme yoluyla hastanelere dönmeye teşvik eden mevzuatını gözden uzak tutmamak gerekiyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Genel Sağlık Sigortası (GSS) Genel Müdürü Dr. Hasan Çağıl, Medimagazin’in sorularını yanıtladı.

Sağlık harcamalarında suistimale açık unsurlar olduğunu belirten Çağıl, “Bunların sadece özel sektörde olduğunu düşünmüyorum.

Sadece kurumların değil, kişilerin de yaptığı suistimaller olabiliyor” diye konuştu. Yeni göreve gelen Çağıl, inisiyatif kullanmayı gerektirmeyecek, net kuralların işlediği bir sistem kurmayı hedefliyor.

Özel hastanelerin sınıflandırılması konusu gündemden düştü mü?

Sınıflandırılma konusu gündemde. Sınıflandırmanın nasıl yapılacağı, fark ücretin nasıl ödeneceği konusu üzerinde Çalışma Bakanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve Sağlık Bakanlığı bir çalışma yaptılar. Bugünlerde, hazırlanan taslak yönerge üzerinde çalışılıyor. Önümüzdeki günlerde bunun metodu, nasıl yapılacağı belli olacak.

Sağlık harcamaları göz önünde tutulduğunda, SGK açısından ilaç harcamaları mı yoksa hastane harcamaları mı daha tehlikeli?
SGK açısından değil de, Genel Sağlık Sigortası (GSS) açısından cevap vereyim. GSS açısından harcamalarda tek taraflı bir tehlike söz konusu olmaz. Ama bunların her ikisi de doğru şekilde yapılmıyorsa, hem harcama hem sistemin sürdürülebilirliği açısından her iki harcamanın da yanlış olduğunu düşünüyorum. İki harcama birbirinden ayrı değil. Özellikle tedavi harcaması arttığı zaman ilaç harcaması da artıyor. Tek başına tedavi harcaması olup hekime giden hasta bir süre sonra da ilaç alıyor ikisi birbiriyle çok ilişkili. İkisini birbirinden ayırmak söz konusu olmaz. Ama sigortalının sağlığı açısından bakıldığında harcamanın artması doğru yöndeyse makul, kabul edilebilir bir şeydir.

Gidişatın doğru yönde olduğu söylenebilir mi?
Harcamaların arttığına dikkat çekiliyor. Harcamalarda şu anda ciddi bir artış var. Bunun sebeplerini de araştırıyoruz. Bunlar içinde doğru olanı da- olmayanı da muhtemelen var fakat bu ayrım yapılırken sigortalının ihtiyacı olduğu gibi kalacak ve diğerleri için de tedbirler alınacak.

Tüm yetki sizde olsa hizmeti kamu hastanelerinden mi yoksa özel hastanelerden mi almak isterdiniz?
Böyle bir sınıflama yapmam. Sigortalıma baktırabileceğim her yer benim için önemlidir. Benim kurallarımla, disiplinimle, benim belirlemiş olduğum rakamlarla bakıyorsa benim için hiç fark etmez.

Sağlık alanında, özel sektörün bugünkü payını nasıl değerlendiriyorsunuz? Payı artmalı mı, azaltılmalı mı?
Dünyadaki örnekleri gibi belirli yerini aldı. Bundan öteye gidebileceğini, çok daha fazla yükselebileceğini zannetmiyorum. Olması gerekli miydi? Evet. Doğru haliyle olursa, olması gerekli. Fakat bu sistemlerde, sağlığa yönelik harcamalarda maalesef suistimale çok açık şeyler var. Bunların sadece özel sektörde mi olduğunu düşünüyorum? Hayır. Kurumların yaptığı değil, kişilerin de yaptığı suistimaller olabiliyor. Bu nedenle suistimallerin sadece özel sektörde yapıldığını düşünmüyorum. Ama tüm bu suistimalleri engelleyecek çözümleri bulursak, zannedersem, özel sektör de bulunduğu yer itibariyle doğru yerde gibi görünüyor.

Özel sektörün Türkiye için biraz büyük bir paya sahip olduğu düşünülebilir mi?
Bakanlık sektör için kısıtlayıcı tedbirler aldı.
Türkiye de çok büyük. Yatırımlarda da boşu boşuna olmadı. Kısıtlayıcı tedbirin sebebi özel sektörün büyümesi değil, hekim dağılımının düzenlenmesiydi.

SGK’nın ileride tıp ve dal merkezleriyle anlaşma yapmama gibi bir düşüncesi var mı?
Sözleşme yapmış kuruluşlarla herhangi bir şekilde “Şu tarihte sözleşme iptali yapacağız” gibi bir düşüncemiz yok. Mevcut yapılarla ilgili ciddi değişiklik oluşturacak bir düşüncemiz yok. Bizim açımızdan yok ama, Sağlık Bakanlığının mesela tıp merkezlerinin birleşerek hastanelere dönüşmesini teşvik edeceği yönetmelikleri, mevzuatı var.

Orta vadede böyle bir uygulama gündeme gelebilir mi?
Şu an için bu tarz bir çalışmayı gündeme getirecek herhangi bir sebep görmüyorum.

Aile hekimliğinin illere yayılmasında yavaşlama görülüyor. Bunun nedenlerinden biri maliyet olabilir mi? Sistemin ilaç giderlerini artırdığı öne sürülüyor. Buna katılıyor musunuz?
Aile hekimliğinin ilaç giderlerini arttırıp-arttırmadığını bilmiyorum. Bunun kıyasını yapmadım çünkü, bilgim yok. Ama aile hekimliği hükümetin belirlediği bir sağlık politikası. Türkiye’nin yarıya yakın ilinde geçildi. Altyapı çalışmaları da Sağlık Bakanlığı tarafından devam ediyor.

Bakanlık, illerde uygulamaya geçişi biraz ağırdan alıyor.
Ağırdan almanın çeşitli sebepleri olabilir. Sistemin oturması, olgunlaşarak yürümesi, eğitimlerin tamamlanması, hekim sayısındaki yetersizlik gibi sebepler sayılabilir. Aile hekimliği doğru kurgulanır, doğru yürütülürse sağlık hizmeti sunumu açısından çok daha hesaplı ve ucuza mal edilebilecek bir hizmettir. Ama bu işler çok kolay olmuyor. Çünkü siz tek bir hekim değiştirmekle kalmıyorsunuz, insanların sağlık hizmeti alma alışkanlığını değiştiriyorsunuz. 6 ayda, bir senede olmuyor bu. Ortalama baktığınız zaman bir insan senede 6 kez doktora gidiyor. Bu durumda hekimle senede 6 kez karşılaşacaksınız. İnsanların aile hekimliği kavramına alışabilmesi için biraz daha zaman gerekiyor. İstediğiniz kadar aile hekimi belirleyin sizin ayağınız h&acircl&acirc alıştığınız diğer hastaneye gidiyorsa, ki şu anda ona müsaade ediyoruz biliyorsunuz, insanlar kendi kendine alışsın diye, h&acircl&acirc aile hekimini tanımamış hastalarımız var. Yavaş yavaş, belirli bir tempo içinde olacak. Çünkü hekiminizi değiştiriyorsunuz, Vatandaş bir zihniyet değişikliği anlamına geliyor. Hekim için daha kolay oluyor. Çünkü hekim her gün 40-50 hastayla karşılaşabiliyor, ama vatandaş kendi hekimini senede 6 kez görüyor. Hekimler alıştı, ama vatandaş için biraz zamana ihtiyaç var. Kesinlikle oturacak bir sistem, ki olması gerekenin de bu olduğunu düşünüyorum.

SGK, Sağlık Bakanlığının sunduğu evde bakım hizmetlerini ödeyecek mi?
Hastanın tedavisini evde değil de dışarıda yaptırması çok daha eziyetli oluyorsa, bunu aynı zamanda SGK açısından da uygun, hesaplı ve hastanın konforunu iyileştirecek şekilde kurgulayabilirsek evde bakım hizmetini tabi ki öderiz. Vatandaşın konforunu, insan sağlığını çok daha iyi bir yere getirdiği ve sigortalı için harcadığı bedeli de şimdikinden daha düşük bir seviyeye getirdiği takdirde memnuniyetle öderiz. Böyle bir evde bakım modeli kurgulanırsa elbette olur, bizim için sıkıntılı değil.

Trafik kazalarındaki ödeme sorununu nasıl çözeceksiniz?
Bu konuda Hazine ile reasürans birlikleriyle ve Sağlık Bakanlığıyla görüşmeler içindeyiz. Bunu yakın zamanda çözeceğiz. İyi bir çözüm bulmaya çalışıyoruz.

Memurlar ne zaman SGK kapsamına geçecek?
2010 yılbaşından itibaren girecekler.

Ceza verilen özel hastaneleri duyuyoruz. Hiç sözleşme iptali verdiğiniz hastane oldu mu?
Cezaları kafamıza göre vermiyoruz. Sözleşmede belirlenmiş şartlara göre veriyoruz. Bunların içinde şartları fesih gerektirenlere mutlaka işlemleri yapılıyordur. Fakat biz feshetmeye uzak değiliz.

Gözdağı oldu biraz…
Hayır, gözdağı değil. Sözleşmelerinde kuruluşların kendi imzaladıkları hususlar var. Fakat feshetmeye uzak değiliz kuruluş kurallar içinde çalışmıyorsa, ki sadece bize değil, bizim de hizmet verdiğimiz insanlara yapıyor bunu. Sözleşmesi feshedilmiş kurum olup-olmadığını şu anda bilmiyorum.

Tanıya dayalı ödeme modeli (DRG) geliştiriliyor. Hacettepe Üniversitesince yürütülen proje bu yılın kasım ayında sona eriyor. Bu uygulamaya geçecek misiniz?
Bununla ilgili çalışıyoruz. Sağlık Bakanlığı hastanesi ve birkaç yerde daha pilot çalışmaları başlatacağız. Hazırlık yapıyoruz. Modelin yürürlüğe girmesi için biraz daha zamana ihtiyaç var. Bu model tek başına bizim veya Sağlık Bakanlığının tek başına oluşturacağı bir model değil. Tanıyla ilişkili grupların oluşturulması belli bir zaman istiyor. Neden? Hekimlerinizin kullandıklarını zaman içinde ölçerek gruplar oluşturuyorsunuz. Bunların bir ölçümlenmesinin yapılması lazım. Zaten 2 senedir süren çalışmalarda kısmi bir ölçümleme yapıldı. Bu ölçümleme kurum sayısı arttırılarak daha geniş çapta yapılacak, ama bu tek başına yeterli değil. Sistemin doğru kurgulanması ve devamlılığı önemli. Sürekli olarak doğru bilgilerin girilmesi gerekli. Bununla ilgili yetiştirilmiş elemanlara ihtiyaç var, onlara sistemin mantığını öğretiyorsunuz, programı öğretiyorsunuz. Daha sonra bu insanlarla birlikte hastanelerde çalışan hekim başhekim gibi insanlarda mantık değişikliğine gidiyorsunuz. Aksi takdirde sistem yürümüyor. Peki bu doğru bir sistem mi? Evet doğru bir sistem. Fakat bir günde uygulanmıyor. 2011’de geçtik diyelim, ama Türkiye’de hemen geçemiyorsunuz. DRG uzun vadeli planlanmış bir model ödeme sisteminde belki bütçeleme sisteminde bir mantık değişikliği. Önemli bir sistem yapılması gereken bir sistem, ama kolay olduğu düşünülmemeli.

SGK bünyesinde çok stratejik bir göreve geldiniz. Vermek istediğiniz bir mesaj var mı?
Hem sigortalı, hem tedarikçiler hem de sözleşme yaptığımız hastane, eczane tüm kurumlardaki çalışan herkes için doğru olan bir yapıyı geliştirmeyi ve bunu sürdürmeyi istiyoruz. İnisiyatif kullanmayı gerektirecek yoruma tabi kuralların olmamasını istiyoruz. Kurallarımız net olacak, kurallarımızı düzenlemeye çalıyoruz. Mümkün mertebe daha pratik, daha kolay ve daha adaletli bir sistem getirmek istiyoruz. Adaletten kastım şu özellikle ödeme yaptığımız kuruluşlarla ilgili kusur ile kastı ayırt etmekte zorlanmışız. Bunlarda daha hassas olacağımız noktada bir GSS dönemi olacağını söyledi.