Danıştay 149 SUT Kodundaki Düşüşü İptal Etti

Temmuz 2018’de yapılan SUT değişikliği ile Genel uygulamalar-girişimler ile Anestezi ve Reanimasyon grubunda ortalama %25 fiyat düşüşü yapılmıştı. Danıştay kararı ile ilgili SUT değişikliğinin yürütmesi durdurularak eski fiyatlara dönülmüş oldu. Kararla eski fiyatlara dönüş yapıldı ve fiyatlar %33 artmış oldu.

Mahkemenin vermiş olduğu ara karar kapsamında 149 SUT kodunun fiyatı 22.01.2020 tarihi itibariyle % 33 oranında MEDULA sisteminde güncellendi.

Mahkeme kararı ve işlem listesi;

DANIŞTAY
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU

YD İtiraz No : 2019/819-

İTİRAZ EDEN (DAVACI)           : Türk Anesteziyoloji ve Reanîmasyon Derneği

VEKİLİ                                      : Av. …..

…………………….Sıhhiye/ANKARA

KARŞI TARAF (DAVALILAR)    :    1-Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı -ANKARA

VEKİLİ : Av. ………………………….-Aynı adreste

2- Sağlık Bakanlığı-ANKARA

VEKİLİ : Huk. Müş. ………………..

Huk. Müş. ……………………..- Aynı adreste

İSTEMİN KONUSU           : 05/07/2018 tarih ve 30469 sayılı (1. Mükerrer) Resmî

Gazete’de yayımlanan Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ’in anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanlarını ilgilendiren 7. maddesinin (a) bendinde yer alan; “Hizmet Başı İşlem Puan Listesi (EK-2/B) Ek-1’deki şekilde değiştirilmiştir.” ibaresi ile Ek-1 sayılı listede yer alan; 520070 kodu ile 551340 kodu arasında davacı tarafından belirtilen uygulamaların azaltılmış puan kısımlarının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada; Danıştay Onuncu Dairesince verilen; yürütmenin durdurulması isteminin reddine ilişkin 12/04/2019 tarih ve E:2019/7121 sayılı karara, davacı itiraz etmekte ve yürütmenin durdurulmasını istemektedir.

DAVACININ İDDİALARI ; Davacı tarafından; anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanlarının uygulama puanlarında %25 oranına varan düşüşün söz konusu olduğu, bunun herhangi bir paket program uygulaması ile giderilmesinin mümkün olmadığı, uyuşmazlığa ilişkin komisyon kararına yönelik gerekçelerin ya da muhalefet şerhlerinin sunulmadığı, idarenin keyfi bir uygulaması olduğu, her iki davalı idarenin Danıştay Onuncu Dairesince yapılan ara kararına ilişkin olarak verdiği cevaplarda dava konusu düzenlemeye ilişkin somut gerekçenin ortaya konulamadığı, idarelerce düzenleme yapma yetkisinin kötüye kullanıldığı ileri sürülmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ GÜL BANU DOĞAN’IN DÜŞÜNCESİ : İtirazın kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :

Dava konusu düzenleme ile, Sağlık Uygulama Tebliği’nin eki EK-2/B ” Hizmet Başı İşlem Puan Listesi” değiştirilerek yeniden yayımlanmış, listede bir kısım işlemlerin işlem puanı değiştirilmiştir.

Davacı Dernek tarafından, dava konusu düzenleme ile anestezi, algoloji ve yoğun bakım uygulaması için ödenecek bedellerin belirlenmesinde yasal olarak dikkate alınması gerekli hususlar gözetilmeden, ilgili derneklerin görüşü alınmadan ve somut bir gerekçe ortaya konulmadan, idarenin düzenleme yapma yetkisi kötüyü kullanılarak puanlarda azaltmaya gidildiği iddia edilerek 154 kalem işlemin azaltılmış işlem puanının iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 63 üncü maddesinin birinci fıkrasında, Kurum tarafından finansmanı sağlanan sağlık hizmetleri ile bu hizmetlerin süresine dair usul ve esaslara yer verilmiş; ikinci fıkrasında, Kurumun, finansmanı sağlanacak sağlık hizmetlerinin teşhis ve tedavi yöntemleri ile (f) bendinde belirtilen sağlık hizmetlerinin türlerini, miktarlarım ve kullanım sürelerini, ödeme usûl ve esaslarını Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığının görüşünü alarak belirlemeye yetkili olduğu belirtilmiştir.

Anılan Kanun’un 72 inci maddesinde ise, 65 inci madde gereği ödenecek gündelik, yol, yatak ve yemek giderlerinin Kurumca ödenecek bedellerini belirlemeye Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonunun yetkili olduğu, Komisyonun, tıp eğitimini, hizmet basamağını, alt yapı ve kaynak kullanımı ile maliyet unsurlarını dikkate alarak sağlık hizmeti sunucularını, fiyatlandırmaya esas olmak üzere ayrı ayrı sınıflandırabileceği, 63 üncü madde hükümlerine göre finansmanı sağlanan sağlık hizmetlerinin Kurumca ödenecek bedellerini; sağlık hizmetinin sunulduğu il ve basamak, Devletin doğrudan veya dolaylı olarak sağlamış olduğu sübvansiyonlar, sağlık hizmetinin niteliği itibarıyla hayati öneme sahip olup olmaması, kanıta dayalı tıp uygulamaları, maliyet-etkililik ölçütleri ve genel sağlık sigortası bütçesi dikkate almmak suretiyle, her sınıf için tek tek veya gruplandırarak belirlemeye yetkili olduğu, Komisyonun; Bakanlık, Maliye, Sağlık ve Kalkınma Bakanlıkları, Hazine Müsteşarlığı, üniversite sağlık hizmeti sunucuları ile özel sağlık hizmeti sunucularını temsilen Bakanlıkça belirlenecek birer üye ve Kurumu temsilen iki üye olmak üzere toplam dokuz üyeden oluşacağı, kararlarını salt çoğunluk ile alacağı, kararlarının Resmî Gazete’de yayımlanacağı, Komisyonca gerekli görülen hâllerde sağlık hizmetlerinin türlerine göre birden fazla alt komisyon kurulabileceği, Komisyonun sekretarya işlemlerinin Kurumca yerine getirileceği, çalışmasına, görev ve yetkileri ile bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer usûl ve esasların, Komisyon üyesi kurumların görüşleri alınarak Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenleneceği kuralına yer verilmiştir.

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 27. maddesinin 2. fıkrasında, idari işlemin uygulanması hâlinde giderilmesi güç veya olanaksız zararların doğması ve idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda yürütmenin durdurulmasına karar verileceği kuralına yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

İdari işlemler tesis olunurken, mutlaka bir yol, bir usul izlenerek hazırlanırlar. İdarenin irade açıklamaları, önceden birtakım kurallara bağlıdır. İdari işlemde “şekil” unsuru da, idarenin iradesinin ortaya çıkması için izlenecek usul, yol kavramını ifade etmektedir.

İdari işlemlerde “şekil” unsuru önemli bir unsurdur. İdarenin iradesinin ortaya konulabilmesi için veya idari işlemin oluşabilmesi için şekil şartına uyulması gerekmektedir.

Aksi takdirde, şekil unsurundaki bozukluk idari işlemin sakatlığı sonucunu doğurmaktadır.

İdari işlemin ya da idarenin iradesinin ortaya çıkması için izlenen yoldaki prosedürler hazırlık işlemlerini oluşturmaktadır. Bu işlemlere karşı kural olarak doğrudan doğruya iptal davası açılamaz fakat bu işlemlerin eksikliği ya da hukuka aykırılıkları nihai ve icrai işlemin iptali konusundaki istem ile birlikte ileri sürülebilir.

Eğer ki yasal mevzuatta, nihai işlemi tesis edecek idari makam açısından tesis olunacak işlemin içeriğine ilişkin bilgi sahibi olan başka idari makamlardan, otoritelerden ya da uzmanlardan görüş alınması konusunda düzenleme var ve bu kurala riayet edilmeden işlem tesis edilmişse, işlemin hazırlık aşamasındaki bu eksiklik idari işlemi şekil unsuru yönünden sakatlayacaktır.

Konuya ilişkin yapılan açıklamalardan ve yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere; finansmanı sağlanacak sağlık hizmetlerine ilişkin, ödeme usul ve esaslarını belirlemede Sosyal Güvenlik Kurumu yetkili idare olmakla birlikte, Kurumun bu konuda düzenleme yapmadan önce konunun uzmanı olan Sağlık Bakanlığından görüş alma zorunluluğu bulunmaktadır. Görüşe uyulmasının ihtiyari olması da bu zorunluluğu ortadan kaldırmamaktadır.

Kurumun işlem tesis etmeden önce yerine getirmesi gereken bu yükümlülük, yasal olarak zorunlu bir yükümlülüktür. Burada, Sosyal Güvenlik Kurumunun, Sağlık Bakanlığının verdiği görüş doğrultusunda işlem tesis etme yükümlülüğü bulunmamasına rağmen, ilgili Bakanlığın görüşünü alması zorunludur. Aksi takdirde işlem, şekil unsuru açısından sakatlanacaktır.

Dosyadaki belgelerin incelenmesinden; SUT’ta öngörülen hizmet başı işlem puan listesinde değişikliğe giden dava konusu düzenleme çıkarılmadan Sağlık Bakanlığının görüşünün alınması yasal bir zorunluluk olmasına rağmen, bu zorunluluk yerine getirilmeden dava konusu değişikliklerin yapılarak Resmî Gazete’de yayımlandığı anlaşılmış olup, bu düzenlemelerde şekil unsuru yönünden hukuka uyarlık görülmemiştir.

Öte yandan, uyuşmazlık konusu olaya ilişkin davalı idarelerin dosyaya sundukları savunmalar ve ara karar cevaplarının incelenmesi sonucunda, dava konusu düzenlemenin gerekçesinin somut olarak ortaya konulamadığı; idareyi anılan düzenlemeyi yapmaya iten etkenlerin açıkianamadığı anlaşılmıştır.

Oysa ki, idari işlemlerin gerekçeli olması gerektiği ilkesi ile idari işlemin sebep unsuru yakın ilişki içerisindedir. Belli etkenler idareyi işlem tesis etmeye ya da o alana ilişkin düzenleme yapmaya sevk etmektedir. Dolayısıyla idare tarafından tesis edilen her işlemin ya da düzenlemenin belli bir gerekçesi bulunmaktadır. İdari işlemin sebep unsurunu da, idareyi bu tasarrufu yapmaya yani işlemi/düzenlemeyi tesis etmeye sevk eden hukuki veya fiili objektif durum ya da neden oluşturmaktadır.

Eğer idare, işlemin gerekçesini açıklayamıyorsa, salt düzenleme yapma yetkisine dayanarak işlemi tesis etmiş ise, işlem sebep unsuru açısından hukuka aykırı olacaktır.

İdare, düzenleme yaparken dayandığı gerekçeyi ya da idareyi o alanda düzenleme yapmaya iten etkenleri yazılı olarak işlem ya da düzenleme metninde açıklamak zorunda değildir; fakat düzenlemeye ya da işleme karşı iptal davası açıldığı zaman yargı yerlerine karşı işlem tesis etmesinin ya da düzenleme yapmasının gerekçelerini açıklamak zorundadır.

Bu durumda, davalı idareler tarafından dava konusu düzenlemelerin gerekçelerinin de ortaya konulamadığı anlaşıldığından, işlemin sebep unsuru açısından da hukuka aykırı olduğu, ayrıca uygulanması halinde giderilmesi güç ve imkansız zararların doğmasına yol açacağı sonucuna ulaşılmıştır.

KARAR SONUCU:

Açıklanan nedenlerle;

1. Davacının İTİRAZININ KABULÜNE,

2. Danıştay Onuncu Dairesince verilen yürütmenin durdurulması isteminin reddine ilişkin 12/04/2019 tarih ve E:2019/7121 sayılı kararın kaldırılmasına,

3. 2577 sayılı idari Yargılama Usulü Kanunu’nun 27. maddesinin 2. fıkrasında öngörülen şartların birlikte gerçekleştiği anlaşıldığından dava konusu düzenlemelerin YÜRÜTMESİNİN DURDURULMASINA, 18/09/2019 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY

X- Yürütmenin durdurulmasına karar verilebilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 27. maddesinde öngörülen koşulların bakılan uyuşmazlıkta gerçekleşmediği anlaşıldığından, yürütmenin durdurulması isteminin reddine ilişkin Daire kararına yapılan itirazın reddi gerektiği oyuyla, karara karşıyım.

Üye

Kaynak: Saglıkaktüel