Genel Sağlık Sigortası’nda Kritik Değişiklikler
Genel Sağlık Sigortası’nın 2007 yılı içinde 2 defa ertelenmesinin ardından, üçüncü defa ertelenmesi tartışmaları başlamışken, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sayın Faruk Çelik tarafından yasanın 15 Kasım’da TBMM’ye sunulacağı, Aralık başında da TBMM’de yasalaşacağı bilgisi verildi. Ancak yasanın yürürlük tarihinin 1.1.2008 sonrasına kalıp kalmayacağı henüz netlik kazanmış değil. Anayasa Mahkemesi kararı ışığında yasada yapılması düşünülen değişiklikler Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) web sayfasında yayımlandı.
Yasanın GSS hükümleri itibariyle yapılması düşünülen değişiklikler şu şekilde özetlenebilir:
1-Devlet Memurları GSS Kapsamında Kalmaya Devam Ediyor.
Anayasa Mahkemesinin iptal kararında önemli bir gerekçe olan devlet memurlarının SSK ve Bağ-Kur’luların rejimlerinden ayrı tutulması gerekçesi, Yasadaki değişiklikte yer almıyor. Yasanın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren devlet memurlarının prim ödemek suretiyle GSS kapsamında kalması uygulamasına devam ediliyor.
2-Yeşil Kart Uygulaması 2 Yıl Sonra Kalkıyor.
Yeşil Kart Kanunu uygulamasına 2 yıl sonra son veriliyor. Bunun yerine SGK tarafından belirlenecek fakirlik kriterleri doğrultusunda, primi Devlet tarafından ödenecek kişilerin tespiti uygulamasına geçiliyor. 2 yıllık sürede yeşil kart kapsamındaki kişilerin hakları aynen devam ettiriliyor.
3-Dünya Olimpiyat ve Avrupa Şampiyonluğu Kazanmış Sporcular Kapsama Alınıyor.
Daha önceki yasa çalışmaları sırasında gözden kaçan bir husus, bu tasarı değişikliği sırasında gündeme getiriliyor. Düzenleme ile bu sporcuların primleri Devlet tarafından ödenmek suretiyle GSS kapsamına alınıyor.
4-Yabancıların Kapsama Alınmasında Mütekabiliyet Esası Getiriliyor.
Yabancı ülke vatandaşlarının Türkiye’de 1 yıl ikametten sonra GSS kapsamına alınması için, ilgili ülkenin de Türk vatandaşlarına aynı hakları sağlama zorunluluğu getiriliyor.
5-Yabancı Ülke Vatandaşlarının Sigortalılık Öncesi Kronik Hastalıkları Kapsamdan Çıkarılıyor.
Yabancı ülke vatandaşlarının ülkemizde GSS kapsamına alınmasından önce var olan kronik hastalıklarının tedavisi, GSS tarafından karşılanmıyor. Düzenleme bu amaçla kötüye kullanımları önlemeyi amaçlıyor.
6-Vatani Görevini Yürüten Kişilerin Bakmakla Yükümlü Olduğu Kişilerin 30 Gün Prim Ödeme Koşulu Aranmıyor.
Vatani görevini yapmak üzere asker altına alınan kişilerin sağlık yardımları, Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından karşılanmaya başladığı için GSS kapsamı dışında tutulmuştu. Değişiklik ile vatani görevini yapan askerlerin bakmakla yükümlü olduğu kişilerinin sağlık yardımlarını alırken aranan 30 günlük prim ödeme şartı bu kişilerde yeni düzenleme ile aranmıyor.
7-Yatarak Tedavide %1 Katılım Payı Getiriliyor.
Tasarıda yapılan bir diğer önemli düzenleme de hastaların tedavi başvurularında alınan katılım paylarının yatarak tedaviyi de kapsamasıdır. Değişiklik ile yatarak tedavide %1 oranında katılım payı alınması kuralı getiriliyor.
8-Fiyat Tarifelerinin Belirlenmesinde Sivil Toplum Kuruluşlarının Görüşünün Alınması Zorunluluğu İsteğe Bağlı Hale Getiriliyor.
GSS fiyat tarifelerinin belirlenmesinde görüşlerinin alınma zorunluluğu getirilen sivil toplum kuruluşları değişiklik ile Yasadan çıkarılarak, görüş alınması isteğe bağlı hale getiriliyor.
9-Sözleşmesiz Sağlık Hizmeti Sunucusundan Hizmet Alımı Kaldırılıyor.
5510 sayılı Kanun ile getirilen önemli bir düzenleme de kişilerin GSS ile anlaşmalı yerler dışında tedavi olmaları halinde, tedavi masraflarının GSS tarifesine göre %70’inin hastaya ödenmesi uygulaması Yasada getirilen düzenleme ile sadece GSS ile sözleşme yapan sağlık hizmeti sunucularına ödeme yapılması kuralı getirilmekte, sözleşmesiz sağlık hizmeti sunucularına sadece acil hallerde ödeme yapılması benimsenmektedir.
10-Sözleşmeli Özel Kurumlara SUT Fiyat Listesinin 3 Katı Tutarında Fark Alma Hakkı Getiriliyor.
Sözleşmeli sağlık hizmeti sunucularından, kamuya ait olanlara otelcilik ve öğretim üyesi dışında fark alınması yasaklanırken, özel sağlık hizmeti sunucularına GSS fiyatlarının 3 katına kadar fark almasına serbesti getirilmektedir.
11-İdari Para Cezası Uygulaması Kaldırılıyor.
Tasarı ile getirilen bir diğer değişiklik de ilk defa getirilen idari para cezası uygulamasının kaldırılmasıdır.
GSS’nin artık son dönemece girdiğini söyleyebilir. Esasen 15.6.2007 tarihinde SGK tarafından yayımlanan Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) ile GSS’nin bir çok hükmü yaşama geçirilmiş ve GSS uygulanmaya başlanmıştır. Artık geriye, yasal açıdan değişiklik yapılmadan yaşama geçirilemeyen hususlar kalmıştır. Bundan sonraki süreçte dikkatler, sistemin mali sürdürülebilirliği ve finansal göstergeleri üzerine olacaktır.
Hüseyin ÇELİK
Medimagazin